PPWR: Zakaz folii z tworzyw sztucznych w wielopakach – kluczowe informacje dla producentów i sprzedawców FMCG
Rozporządzenie PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation) dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych wprowadza szereg obowiązkowych zmian, które będą miały bezpośredni wpływ na sposób pakowania i dystrybucji produktów w sektorze FMCG. Jedną z najważniejszych regulacji jest zakaz stosowania jednorazowych opakowań zbiorczych z tworzyw sztucznych (tzw. wielopaków czy multipaków), które służą do łączenia kilku jednostkowych produktów w zestawy.
Zakres zakazu – co obejmuje PPWR?
Od dnia 1 stycznia 2030 r. zakazane będzie:
„Wprowadzanie do obrotu jednorazowych zbiorczych opakowań z tworzyw sztucznych używanych w punktach sprzedaży do grupowania towarów oraz umożliwiających lub zachęcających konsumentów do zakupu więcej niż jednego produktu.” (źródło: EUR-Lex.)
Co to oznacza w praktyce?
Od 2030 roku podmioty gospodarcze nie będą mogły stosować folii z tworzyw sztucznych do grupowania produktów w tzw. wielopaki, czyli zestawy kilku jednostkowych produktów sprzedawanych razem. Przykłady takich formatów to:
- Zestawy puszek z napojami (np. 4- lub 6-paki napojów gazowanych, energetycznych)
- Zestawy butelek (np. z wodą, sokami, napojami funkcjonalnymi)
- Zestawy kubków jogurtowych i produktów mlecznych (np. jogurty pitne, desery mleczne)
Zakaz stosowania folii w wielopakach obejmuje zarówno sprzedaż detaliczną, jak i hurtową – niezależnie od kanału dystrybucji.
Dlaczego jednorazowe multipaki z tworzyw sztucznych zostały zakazane?
Decyzja o zakazie wynika z oceny środowiskowej i funkcjonalnej tego typu opakowań:
- Trudna segregacja i recykling wielopaków – cienkie folie są często zanieczyszczone, nie nadają się do odzysku i trafiają do odpadów zmieszanych.
- Brak funkcji ochronnej – tzw. multipaki nie chronią produktów przed uszkodzeniem, a jedynie ułatwiają ich transport.
- Zbędność funkcjonalna – w wielu przypadkach wielopaki stosowane są wyłącznie z powodów marketingowych lub logistycznych.
- Niska efektywność środowiskowa – analiza cyklu życia (LCA) wskazuje na niski poziom odzysku materiałowego.
Alternatywy dla wielopaków z tworzyw sztucznych zgodne z PPWR
Producenci i sprzedawcy z sektora FMCG powinni rozważyć następujące rozwiązania:
1. Tacki z tektury falistej
- Lekkie, wytrzymałe, łatwe w recyklingu.
- Dostosowane do różnych formatów produktów.
- Kompatybilne z automatycznymi liniami pakującymi.
2. Owijki papierowe
- Biodegradowalne i estetyczne.
- Mogą pełnić funkcję informacyjną i brandingową.
- Sprawdzają się w zestawach promocyjnych.
3. Kartonowe klipsy i uchwyty
- Zastępują plastikowe uchwyty i folie.
- Nadają się do pakowania butelek i puszek.
- Możliwe do personalizacji i nadruku.
4. Opakowania wielokrotnego użytku
- W systemach zwrotu (np. wody mineralne, piwa).
- Wymagają infrastruktury i są o wiele trudniejsze w zastosowaniu, ale wpisują się w model gospodarki cyrkularnej.
Jak przygotować się do zakazu stosowania folii w multipakach?
Dla firm z sektora FMCG rekomendujemy następujące kroki:
- Audyt portfolio opakowań – identyfikacja produktów objętych zakazem.
- Testy alternatywnych rozwiązań – zarówno technicznych, jak i marketingowych.
- Konsultacje z dostawcami opakowań – np. nasza firma już oferuje szereg rozwiązań zgodnych z PPWR.
- Komunikacja do konsumentów – zmiana opakowania to okazja do pokazania zaangażowania w zrównoważony rozwój i strategię ESG.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy zakaz dotyczy wszystkich produktów?
- Tak. Zakaz obejmuje jednorazowe opakowania zbiorcze z tworzyw sztucznych, które są stosowane w punktach sprzedaży do grupowania jednostkowych produktów w zestawy – potocznie nazywane wielopakami.
Czy są wyjątki od zakazu?
- Nie dla jednorazowych opakowań zbiorczych z tworzyw sztucznych, czyli tzw. multipaków. Wyjątki w PPWR dotyczą innych formatów – np. opakowań gastronomicznych, jeśli są kompostowalne i zbierane jako bioodpady, lub opakowań specjalnego przeznaczenia (np. medycznego).
Jakie są alternatywy zgodne z PPWR?
- Tektura falista, owijki papierowe, kartonowe klipsy, opakowania wielokrotnego użytku – wszystkie zaprojektowane zgodnie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym i klasyfikacją recyklingowalności.
Czy rozporządzenie obowiązuje także importerów spoza UE?
- Tak. Produkty wprowadzane na rynek UE muszą spełniać wymagania PPWR, niezależnie od kraju pochodzenia.
Jakie są konsekwencje nieprzestrzegania rozporządzenia?
- Brak zgodności z PPWR może skutkować sankcjami administracyjnymi, wycofaniem produktów z rynku oraz utratą reputacji marki.
Źródło prawne - pełny tekst Rozporządzenia dostępny jest na stronie EUR-Lex
Potrzebujesz wsparcia w dostosowaniu opakowań do PPWR?
Zespół Smurfit Westrock oferuje kompleksowe rozwiązania zgodne z regulacjami UE – od projektowania po wdrożenie.
Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej.